برنامه جامعه شناسی ورزشی سه شنبه 17 اسفند با حضور دكتر نیره توكلی، پژوهشگر علوم اجتماعی به موضوع حق به شهر افراد اختصاص داشت.
به گزارش رادیو ورزش؛ حق به شهر از مفاهیم جنجالی مطرح شده توسط فیلسوف فرانسوی، هنری لوفر است. لوفور شهر را به عنوان یك ساختار اجتماعی می دانست و اعتقاد داشت تمام شهروندان نسبت به شهر دارای حق می باشند. وی حق به شهر را حق به زندگی شهری می داند و آن را یك حق جمعی می داند كه به یك مكان معین مربوط می شود. مشاركت شهروندان در فرآیند برنامه ریزی، طراحی و مدیریت شهری تضمین دسترسی شهروندان به برنامه ریزی، طراحی و مدیریت شهری، هدایت متوازن و برابری طلبانه كاربری زمین برای دسترسی همگان به ورزش، كار، فعالیت، بهداشت، آموزش، حمل و نقل عمومی و فضاهای عمومی، اوقات فراغت و زندگی طولانی و تضمین دسترسی به استفاده مشترك شهروندان از فضاهای عمومی با اختصاص پهنه های ویژه برای امور اجتماعی در شهر مولفه های حق به شهر هستند. در همین چارچوب دیوی پاروی نیز با تاكید بر مداخله فعال كنشگران زندگی شهری در امور مختلف معتقد است كه نوع شهری كه می خواهیم بسازیم باید بازتاب نیازها و آرزوهای شهری ما باشد. بنا به باور وی با توجه به آنكه زندگی در هر نقطه ای از شهر شیوه خاص خود را می طلبد و نمی توان منكر این امر شد كه شهر و ساختار شهری، رفتار ما را در قبال دیگران و خود شهر تعیین می كند. بنابراین حق طبیعی شهروندان است كه زندگی شهری خود را بسازند و كنش های خود را بازتعریف نمایند.
در حوزه جامعه شناسی ورزشی حق به شهر وقتی مطرح می شود كه فضاها و مبلمان شهری حق شركت در فعالیت های ورزشی شهروندان را برآورده نسازد. به عبارتی مبلمان شهری و فضاهای عمومی شهر به گونه ای طراحی شوند كه فرد به دلخواه نتواند در آن فعالیت های ورزشی خود را به انجام برساند. بنابراین حق به شهر در حوزه ورزش می تواند مشاركت شهروندان در فرآیند برنامه ریزی برای ورزش، طراحی و مدیریت شهری و تضمین دسترسی شهروندان به طراحی و مدیریت ورزشی شهر، هدایت متوازن كاربری زمین برای دسترسی همگانی به ورزش و تضمین دسترسی به استفاده مشترك شهروندان از فضاهای عمومی با اختصاص پهنه های ویژه برای امور اجتماعی در شهر تعریف شود. برای دریافت اطلاعات پژوهشی بیشتر با نیره توكلی، پژوهشگر علوم اجتماعی گفتگو شد.
نیره توكلی در این خصوص بیان كرد: از گذشته جامعه شناسان به مسائل شهری توجه زیادی داشتند. برای اولین بار در سال 2008 بیش از نیمی از جمعیت جهان شهرنشین شدند كه این رقم در آسیا و آفریقا بالاتر است. شهرنشینی علاوه بر مزایایی كه از جمله خدمات آموزشی، پزشكی و رفاهی دارد؛ دارای آسیب هایی همچون فقر، اعتیاد، روسپیگری است. داشتن فقر حركتی به دلیل دوری از سبك زندگی روستایی و زندگی در فضاهای كوچك با امكان تحرك كمتر نیز از دیگر آسیب های زندگی شهری است.
هنری لوفر، جامعه شناس جز اولین نفراتی بود كه حق شهروندی را مطرح كرد. این حق در برخی از منشورهای جهانی مثل منشور جهانی شهرهای آموزنده سال 1994 و 2004 و منشور اروپایی حفاظت از حقوق بشر سال 2000 و 2006 ذكر شده است.
یكی از مواردی كه در حق شهر به آن توجه می شود استفاده از فضاهای شهری است. این فضا تنها محدود به فضاهای فیزیكی و ملموس نیست بلكه تولید فضای شهری چیزی فراتر از شكل دادن ساختارهای مادی است. به این معنی كه شهر باید بتواند یك زندگی روزانه ای را تامین كند كه توانایی تولید و بازتولید داشته باشد و از حاشیه نشینی جلوگیری كند. اخیرا شهرها و بخصوص تهران روند كالای شدن پیدا كرده و از فضاها به عنوان كالایی گران قیمت بیشترین استفاده می شود. اولین حق شهروندان زندگی سالم در شهر است و اولین شرط برای ورزش سالم هوای پاك است. دومین حق برخورداری از فضاهای ورزشی متناسب با فضاهای مسكونی است. البته لزوما نباید فضای ورزشی محصور شده باشد و یكی از حقوق شهروندان داشتن امنیت برای ورزش و پیاده روی در سطح شهر است. كلیه افراد اعم از مرد و زن، كودك، سالمند، معلولین و سایر اقشار آسیب پذیر باید بتوانند از این امكان بهره مند شوند.
برنامه جامعه شناسی ورزشی سه شنبه 17 اسفند تولید گروه علوم ورزشی، با اجرای محسن ابوفاضلی بود. این برنامه ساعت 21:45 روزهای سه شنبه تقدیم علاقه مندان به مباحث جامعه شناسی ورزش می شود.