به گزارش رادیو ورزش؛ فرهنگ كلمه ای است كه توسط دانشمندان علوم اجتماعی برای روش كلی زندگی مردم بكار می رود. در گفتگوهای روزمره كلمه فرهنگ اشاره به فعالیتهایی در زمینه های چون هنر، ادبیات و موسیقی دارد. اما از نظر دانشمندان علوم اجتماعی فرهنگ افراد شامل تمام ایده ها، اشیا و روش های انجام كاری است كه توسط گروهی بوجود می آیند.
فرهنگ مجموعه پیچیده ای است از دانش، اعتقادات، هنر، اصول اخلاقی، قوانین، آداب و رسوم و هر نوع توانایی ها و عادات كسب شده توسط بشر است كه بعنوان عضو جامعه می باشد.
تعریف تیلور از فرهنگ شامل سه ویژگی از مهمترین ویژگی های فرهنگ است:
1) فرهنگ توسط افراد كسب می شود.
2) افراد بعنوان عضو جامعه فرهنگ را كسب می نمایند.
3) فرهنگ كلیتی پیچیده است.
فرهنگ توسط افراد فرا گرفته می شود چون بیشتر، شامل الگو های فراگیری رفتاری است تا الگو های زیست شناسی تعیین شده، كه آن را غریزه می نامیم. فرهنگ ورزشی از مقوله كلی اخلاق دور نیست با این تفاوت كه بسیاری از مردم ورزشكاران را به دلیل خصوصیت مردانگی و جوانمردی غالب در عمل ورزش به عنوان الگو و سرمشق می شناسند و طبعا انتظار آن است كه آنها در انجام رفتارهای پسندیده و نمایش حسن سلوك بیش از دیگران اهتمام ورزند.
اعظم شیرویی، جامعه شناس در اینباره بیان كرد: یك از مهمترین ویژگی های فرهنگ كه تیلور هم بر آن تاكید می كند این است كه بدانیم فرهنگ اكتسابی است و توسط افراد فراگرفته می شود. پس فرهنگ برای یادگیری باید آموزش داده شود. امروزه جایگاه ورزش در میان كشورهای جهان از ویژگی خاصی برخوردار است و به عنوان یك پدیده فرهنگی اجتماعی مطرح می شود. گستره فرهنگ از حیطه های فردی به حیطه های اجتماعی رسیده به همین دلیل مطالعه ورزش و بررسی ابعاد فرهنگی اجتماعی آن امری لازم و ضروری به نظر می رسد. متاسفانه در عرصه فرهنگ ورزشی دچار مشكلاتی هستیم. حتی نهادهای قانونگذار و سیاستگذار در این زمینه وجود دارد اما به نحو شایسته ای نتوانسته اند نقش تاثیرگذاری در حوزه فرهنگی ورزش كشورمان داشته باشند.
یك مربی و یا بازیكن برای حرفه ای بودن در كارها و یاد گرفتن اصول اولیه بازی به یك مربی نیاز دارد كه مسائل فنی را به او آموزش بدهد. قطعا نباید در این راستا نسبت به موضوع بالاتر و مهتری مثل اخلاق و فرهنگ بی تفاوت باشیم. در آموزش این بخش باید از یك مربی اخلاق مدار استفاده كنیم و آموزش اخلاق در كنار آموزش جسم مورد توجه قرار بگیرد. هر ساله كلاس های مربیگری چند روزه بسیاری برگزار می شود. اما متاسفانه در آنها بیشتر به مسائل فنی پرداخته می شود و به جایگاه اخلاق و فرهنگ توجهی نمی شود.
امروزه اخلاق در ورزش پایه وفاداری و تعهد به اصل انسان مداری است. همه ما می دانیم كه در سالهای اخیر اخلاق و فرهنگ ورزشی كشور ما حال خوشی ندارد. از بالاترین مسئول ورزشی تا تمام هواداران درباره ورزش حرف می زنیم و از مشكلات آن بخوبی با خبریم. كمیته های انضباطی باشگاه ها ساختارهای شكیلتری نسبت به قبل پیدا كردند و آماده محروم كردن و جریمه كردن افراد هستند ولی در این ساختارها كسی به فكر آموزش، كنترل و پیشگیری نیست. یكی از دلایل این ضعف این است كه همه چیز ورزش را در برد و باخت خلاصه می كنیم. زمانی كه پول های كلان وارد ورزش می شود؛ مدیر و مربی حاضر است به هر قیمتی به برد دست پیدا كند.
شیرویی به این نكته اشاره كرد كه در سردر اكثر باشگاه ها به اسم فرهنگی ورزشی ثبت شده اما تنها چیزی كه از بحث فرهنگی به چشم می خورد در مراسم مذهبی و چاپ بنر و ... خلاصه می شود. تمام این موضوعات در جای خودشان ارزشمندند اما پاسخگوی مسائل اخلاقی و اخلاق حرفه ای در ورزش نیستند. در حال حاضر شعار فرهنگی در ورزشگاه ها و باشگاه ها حضور دارد. اگر تمام كسانی كه در عرصه ورزش فعالیت می كنند بخواهند در كنار مسئولیت فنی خود به مسئولیت فرهنگی و ارزشی خود در قبال جامعه بپردازند مطمئنا شاهد خروجی بهتر و ارزشمندتری در ورزش خواهیم بود.
برنامه جامعه شناسی ورزشی سه شنبه 12 اردیبهشت تولید گروه علوم ورزشی، با اجرای محسن ابوفاضلی بود. این برنامه ساعت 21:45 روزهای سه شنبه تقدیم علاقه مندان به مباحث جامعه شناسی ورزش می شود.