به گزارش رادیو ورزش؛ در بررسی های شناختی شاخص های توسعه، یكی از شاخص هایی كه مورد توجه قرار می گیرد آگاهی و نشاط اجتماعی است. نشاط هر جامعه ای موتور محركه آن است. بطوری كه توسعه یافتگی و توسعه نیافتگی هر جامعه با میزان نشاط اجتماعی اندازه گیری می شود. تاثیر نشاط اجتماعی آنچنان است كه جامعه شناسان سال هاست درباره آن سخن می گویند. شادكامی موجب تحرك فیزیكی و شكوفایی ظرفیت های جدید در جامعه می شود. بطوریكه كارشناسان برقراری گسترده روابط اجتماعی، گسترش مشاركت های مردمی و هدفمندی جامعه را از آثار نشاط اجتماعی می دانند. نباید از نظر دور داشت كه رابطه توسعه و نشاط اجتماعی رابطه یكسویه نبوده و نشاط و شادی صرفا معلول وضعیت مطلوب اقتصادی نیست. این دو متغیر بی تردید بر یكدیگر رابطه كنش و واكنش داشته و بر هم موثرند. شادی و نشاط ماده اصلی تغییر، تحول و تكامل انسان است. یكی از بهترین مسائلی كه می تواند سبب نشاط اجتماعی شود؛ نشاطی است كه از رهگذر ورزش بدست می آید؛ ورزش چه در سطح قهرمانی و چه در سطح همگانی. در جامعه با نشاط و با طراوت زمینه تولید بهتر و اشتغال بیشتر، اقتصاد پویا و سالمتر و كسب ثروت مشروع فراهم می شود.
اعظم شیرویی، جامعه شناس درباره نشاط اجتماعی بیان كرد: در بررسی های جامعه شناختی یكی از مهمترین شاخص های توسعه هر كشور نشاط و شادی اجتماعی است. امروزه نشاط اجتماعی یكی از مهمترین نیازهای جوامع بشری است كه در شهرهای بزرگ كمتر دیده می شود. ساكنین كلانشهرها فرصت كمتری برای اندیشیدن به خود و نیازهایشان دارند و به شدت مستعد مبتلا به افسردگی هستند. شلوغی، ترافیك، آلودگی های زیست محیطی، ناامنی های اخلاقی و ... نشاط اجتماعی را كمرنگ می كنند.
ورزش یكی از پدیده هایی است كه به نشاط اجتماعی كمك می كند و در سه سطح زمانی باستان، صنعتی و مدرن وجود داشته است. در دوران باستان ورزش با خسارت های جانی و مالی زیادی همراه بود و در آن زمان خصلت ستیزه جویی و خشونت در ورزش برجسته تر بود. در دوران انقلاب صنعتی ورزش ویژگی های دیگری پیدا كرد و به جای اینكه تنها تفریحی برای اقشار بالای جامعه باشد؛ توده مردم برای رفع خستگی ناشی از كار به آن روی آوردند و بیشتر موجب رضایت طبقه كارگری و طبقات پایین جامعه شد. ورزش مدرن هم ورزشی صنعتی و تخصصی شده و انعكاسی از عقلانیت حاكم بر كل جامعه است.
ارتقای مشاركت اجتماعی یكی از وظایف مهمی است كه بر دوش ورزش گذاشته شده است. قطعا مشاركت اجتماعی شادی و نشاط اجتماعی را در پی خواهد داشت. جامعه ایران به لحاظ مواجه شدن با تحولات ساختاری مانند مسائل اقتصادی و اجتماعی، گذر از جامعه سنتی به مدرن و حضور تكنولوژی های جدید دچار آسیب های اجتماعی شده كه نشاط و شادی اجتماعی را تحت تاثیر قرار داده است. قطعا اگر بتوانیم با یك سری برنامه ریزی درست، بلند مدت و كارشناسی شده، شادی و نشاط را گسترش بدهیم می توانیم با آسیب های اجتماعی مبارزه كنیم و افسردگی جامعه را از بین ببریم و سطح امید به زندگی مردم را بالا ببریم.
طبق آمار بین المللی دانشگاه كلمبیا كه در سال 2013 منتشر شد؛ ایران در میان 156 كشور جهان در رتبه 115 قرار گرفته بود. این در حالی است كه كشور ما بالغ بر 80 میلیون جمعیت دارد و بیشتر جمعیت آن را جوانان و نوجوانان تشكیل می دهند. این آمار ضعیف و تاسف بار است زیرا قشر جوان در هر كشوری نشان دهنده پویایی، حركت و نشاط جامعه هستند. متاسفانه بسیاری از مردم و تعدادی از مسئولین نشاط اجتماعی را با رفتارهای هیجانی، رقص و پایكوبی مترادف می دانند در صورتی كه نشاط اجتماعی آرامش فكری است كه در آن جامعه بدور از هرگونه دغدغه اضافه ای باشد یا كم كردن آسیب های اجتماعی در هیاهوی زندگی شهری اتفاق بیافتد. طبیعتا فردی كه دارای نشاط است با روحیه بهتری در مدرسه، دانشگاه و محل كار حاضر می شود و نتایج بهتری را به ارمغان خواهد آورد.
شیرویی در ادامه تاكید كرد: شهرداری ها و مراكز تعلیم و تربیت هر منطقه باید دست بكار شوند و با مشاوره های درمانی اختصاصی و ایجاد برنامه های ورزشی برای خانواده هایی كه در سبد زندگی روزانه خود جایی برای ورزش ندارند به جامعه كمك كنند. آموزش و آگاهی از مهمترین عوامل تغییر رفتار در افراد و عامل محرك برای سوق دادن مردم به سمت ورزش و ایجاد نشاط اجتماعی هستند. آموزش صرفا تئوری در كلاس و رسانه تاثیر چندانی ندارد و باید آموزش ها با متن زندگی روزانه پیوند داشته باشد. برای مثال كتاب خواندن و نصیحت كودك برای خوب و مفید بودن ورزش تاثیر چندانی ندارد و باید بصورت عملی لذت ورزش و بازی و نشاط را به او بچشانیم. ضمن اینكه باید زندگی افرادی كه با ورزش شادی و نشاط بیشتری دارند را نشان بدهیم. در واقع مصادیق عملی ورزش و نشاط را به همگان نمایش دهیم تا این تاثیرگذاری را بهتر درك كنند. در این خصوص شهرداری ها، آموزش و پرورش، رسانه و خانواده ها نقش پررنگ تری دارند.
برنامه جامعه شناسی ورزشی سه شنبه 29 فروردین تولید گروه علوم ورزشی، با اجرای محسن ابوفاضلی بود. این برنامه ساعت 21:45 روزهای سه شنبه تقدیم علاقه مندان به مباحث جامعه شناسی ورزش می شود.