حضرت فاطمه معصومه (ع) در اوّلین روز ماه ذی القعده سال 173 هـ ق، 25 سال بعد از تولد حضرت امام رضا (ع) در شهر مدینه منوّره چشم به جهان گشود.
از میان فرزندان بزرگوار حضرت امام موسى بن جعفر(ع)، دو فرزند ایشان یعنى حضرت امام على بن موسى الرضا (ع) و حضرت فاطمه كبری (ع) ملقّب به معصومه، از ویژگی های خاص برخوردار بوده اند تا ادامه دهنده خطّ امامت بعد از پدر باشند.
آن حضرت به همراه امام رضا (ع) هر دو در دامان پاك یك مادر بزرگوار به نام حضرت نجمه خاتون (س) كه از مهاجران مغرب بود، رشد و پرورش یافته اند. این در حالى است كه پدر بزرگوارشان پیوسته در زندان هارون الرشید بسر مى بردند و سرانجام در همان زندان، هنگامى كه حضرت معصومه (س) در سن ده سالگى بود، به شهادت رسیدند و از آن زمان به بعد حضرت معصومه (س) تحت مراقبت برادرش امام رضا (ع) قرار گرفت.[
حضرت معصومه (س)، معصوم به معنایی كه در مورد پیامبران و امامان به كار می رود نبوده، امّا ایشان دارای طهارت روح و كمالات معنوی بالایی بودند، به گونه ای كه به زائرانش وعده بهشت داده شده است