در برنامه «همیشه با ورزش» از شبكه رادیویی ورزش، جمعی از كارشناسان حقوقی، نماینده مجلس و جامعهشناس با بررسی نقش ورزش در كاهش آسیبهای اجتماعی تأكید كردند كه قانونگذاری مؤثر، ایجاد منابع پایدار و اجرای دقیق مقررات، شرط تبدیل ورزش به «سرمایهگذاری اجتماعی» است؛ سرمایهای كه میتواند بار آسیبهای اجتماعی و هزینههای ملی را كاهش دهد.
به گزارش رادیو ورزش؛ تازهترین قسمت برنامه «همیشه با ورزش» به آسیبشناسی نقش ورزش در پیشگیری از جرم، اعتیاد و انحرافات اجتماعی اختصاص داشت؛ موضوعی كه مجری برنامه آن را از جنس «مسئله ملی» دانست و با طرح پرسشهایی درباره كارآمدی قوانین موجود، پای كارشناسان و قانونگذاران را به گفتوگویی گسترده باز كرد.
سایه سنگین آسیبهای اجتماعی و نقش مغفول ورزش
برنامه با این پرسش آغاز شد كه چرا بخش بزرگی از جوانان، بهجای حضور در فضاهای ورزشی، در معرض انواع آسیبهای اجتماعی قرار دارند و آیا مجلس در تبدیل ورزش به ابزار پیشگیری، نقش مؤثری ایفا كرده است یا خیر. مجری تأكید كرد: «هر زمین ورزشی كه ساخته میشود، میتواند یك پرونده قضایی كمتر در آینده باشد»؛ گزارهای كه محور اصلی گفتوگوهای برنامه را شكل داد.
یادداشت روز: حلقه مفقوده میان وزارت ورزش و مجلس
در «یادداشت روز» كه بهمن اسدی آن را اجرا كرد، بر ضرورت عبور از اداره سنتی ورزش و حركت بهسمت الگوی مدرن تأكید شد. او با اشاره به تجربه كشورهایی كه با تصویب قوانین حمایتی، ورزش را توسعه
دادهاند، گفت تعامل وزارت ورزش و مجلس باید ساختارمندتر باشد.
اسدی یادآور شد كه با وجود تلاش برخی نمایندگان، «حلقه مفقوده» در این میان، نظارت و شفافیت است؛ زیرا بدون نظارت، هیچ قانون ورزشی به نتیجه نمیرسد. او فراكسیون ورزش و تجربه قانونگذاریهای اخیر را مهم توصیف كرد، اما تأكید كرد كه این قوانین تا زمانی كه اجرا نشوند، اثر واقعی نخواهند داشت.
هوشنگ نصیرزاده: باشگاه بدون درآمد، توان حمایت از ورزشكار را ندارد
نخستین مهمان تلفنی برنامه، هوشنگ نصیرزاده، كارشناس حقوقی ورزش بود. او با تأكید بر اینكه ورزش یك صنعت است و نیاز به قوانین دقیق دارد، گفت بخش مهمی از مشكلات ورزش كشور ناشی از نبود درآمد پایدار برای باشگاههاست. به گفته او، «وقتی باشگاهی درآمدی ندارد، نمیتوان از آن انتظار داشت كه بیمه، مزایا یا تضمین رفاهی برای ورزشكار فراهم كند.»
او یكی از ریشههای مشكل را در وضعیت مبهم قراردادهای ورزشكاران دانست؛ وضعیتی كه در آن مشخص نیست ورزشكار باید تابع قانون كار باشد یا قرارداد ورزشی. نصیرزاده توضیح داد: «قانون كار سازوكار خاص خودش را دارد، اما ماهیت قرارداد ورزشی متفاوت است. در بسیاری رشتهها، ورزشكار نه از مزایای قانون كار برخوردار است و نه قرارداد ورزشی او حمایتی برای آیندهاش ایجاد میكند.»
نصیرزاده همچنین به موضوع حق پخش تلویزیونی پرداخت و گفت تا زمانی كه درآمد باشگاهها از این محل تثبیت نشود، صحبت از حمایت پایدار امكانپذیر نیست. او افزود برخی طرحهای باشگاهداری در مجلس به دلیل چالشهای كارشناسی یا ایراد شورای نگهبان، از جمله در بخش حق پخش، به نتیجه نرسیدهاند.
اختلافنظر درباره مالیات؛ از «شیطنت اداری» تا نیاز به قانون شفاف
در بخش دیگری از گفتوگو، نصیرزاده موضوع مالیات بر ارزش افزوده بر فعالیتهای ورزشی را مطرح كرد و گفت در سالهای گذشته، برخی تفسیرها از مصوبات هیئت وزیران موجب شده باشگاهها ناچار به پرداخت مالیاتی شوند كه بهگفته او «با روح مصوبه مطابقت نداشته است». او این موضوع را نمونهای از ضرورت قانونگذاری دقیق و نظارت جدی مجلس دانست.
نقش مجلس؛ از قانونگذاری تا تنظیم روابط نهادی
در ادامه برنامه، گفتوگوی ضبطشدهای با سیدعلی یزدیخواه، نایبرئیس كمیسیون فرهنگی مجلس، پخش شد. یزدیخواه با اشاره به تصویب «شرح وظایف و مأموریتهای وزارت ورزش و جوانان» گفت این قانون پس از ادغام سازمان تربیت بدنی و وزارت جوانان، ساختار جدید ورزش كشور را تثبیت كرده است.
او همچنین از «قانون باشگاهداری» بهعنوان یكی از طرحهای مهم دوره دوازدهم مجلس یاد كرد كه مراحل پایانی بررسی را طی میكند و قرار است چارچوب واحدی برای تأسیس و فعالیت باشگاهها در رشتههای مختلف ایجاد كند.
یزدیخواه تفاوت میان كمیسیون فرهنگی و فراكسیون ورزش را نیز توضیح داد و تأكید كرد كه وظیفه رسمی نظارت و پیگیری امور ورزشی بر عهده كمیسیون است، در حالی كه فراكسیون بیشتر نقش تسهیل ارتباطات را بر عهده دارد.
صدای جامعه؛ از مالیات تا خصوصیسازی
پس از این گفتوگو، تماسهای مردمی درباره مشكلات ورزش پخش شد. برخی شنوندگان پیشنهاد دادند دولت و مجلس با كاهش مالیات شركتهایی كه تیمداری یا حمایت ورزشی انجام میدهند، انگیزه بخش خصوصی را افزایش دهند. یكی از تماسگیرندگان گفت: «تنها راه توسعه ورزش، خصوصیسازی باشگاهها و ارائه امتیازهای مالیاتی به حامیان است.»
تماس دیگر بر هزینه بالای ورزش و دسترسی نامتوازن تأكید داشت. شنوندهای گفت با وجود آثار مثبت ورزش بر سلامت روح و جسم، «دسترسی به امكانات ورزشی دشوارتر از دسترسی به آسیبهای ساده و ارزان» است.
طالبی: ورزش همگانی خط دفاع اول در برابر آسیبهاست
آخرین مهمان برنامه، طالبی، جامعهشناس و عضو هیئت علمی، به تأثیر ورزش بر كنترل آسیبهای اجتماعی پرداخت. او گفت در هر منطقهای كه امكانات و فضاهای ورزشی در دسترس باشد، میزان بزهكاری و انحرافات اجتماعی كاهش پیدا میكند، زیرا ورزش هم «توانمندساز فردی» است و هم «كاركرد هویتساز جمعی» دارد.
طالبی با اشاره به فقر حركتی در جامعه گفت بسیاری از افراد، بهویژه میانسالان و سالمندان، دیر به اهمیت ورزش میرسند و این امر در آینده بار سنگینی بر نظام سلامت وارد خواهد كرد. او افزود كمبود زیرساخت برای زنان و كارگران، دو مانع جدی برای توسعه ورزش همگانی است و اگر این خلأها با قانونگذاری و بودجهگذاری هدفمند حل نشود، آسیبهای اجتماعی افزایش مییابد.
جمعبندی برنامه؛ قانون روی كاغذ كافی نیست
در پایان برنامه، بر یك نكته كلیدی تأكید شد كه «بدون قوانین مناسب، اهداف كلان ورزش كشور قابل دستیابی نیست.» ورزش تنها سرگرمی نیست، بلكه یكی از اركان توسعه اجتماعی، هویتی و اقتصادی است و مجلس باید با تصویب طرحهای «نوآورانه» و نظارت صددرصدی بر اجرای آنها، مسیر را هموار كند.
برنامه «همیشه با ورزش» با این جمعبندی به پایان رسید كه تبدیل ورزش به ابزار پیشگیری از آسیبهای اجتماعی، نیازمند هماهنگی سه ضلع است: قانونگذار، مجری و جامعه. از نظر كارشناسان این برنامه، تا زمانی كه این هماهنگی شكل نگیرد، «ورزش در حاشیه سیاستگذاری» باقی خواهد ماند.
