به گزارش رادیو ورزش؛ داروین صبوری، پژوهشگر و جامعه شناس ورزش در خصوص رابطه ورزش و مذهب بیان كرد: با قدرت می توان گفت چیزی كه در جهان امروز به عنوان ورزش یاد می كنیم؛ بازمانده هایی از بازی هایی بوده كه اقوام بدوی در حیات اسطوره ای خودشان به آن می پرداختند. از مشهورترین این آیین ها كه امروز برای ما بسیار قابل لمس است و هر 4 سال یكبار با اخبار آن درگیر هستیم؛ بازی های المپیك است كه قدمتی 3500 ساله دارد.
زمانی كه 800 سال پیش از میلاد مسیح این بازی ها و رقابت ها به پیشگاه خداوندگان بزرگ مثل زئوس، گایا یا آپولو در یونان باستان تمرین می شد؛ این بازی ها تا جایی اهمیت می یافت كه هدف اصلی بازی ها چیزی جز آگاهی دینی نبود. اگر آگاهی دینی را به آگاهی معرفتی تغیر دهیم؛ می توانیم بپذیریم كه ورزش های مدرن نتیجه نگاه اسطوره ای انسان به جهان بوده است.
اگر انسان بدوی كه هنوز درگیر كشف طبیعت است و از قوانین اجتماع و انسان سر در نیاورده است؛ را تصور كنید. او در رقابت ها دیگری و خودش را محك می زند تا توانایی های خود را بشناسد. او تصور می كرد كه به وسیله بازی ها حتی می توانست در سرنوشت خود ایجاد تغییر كند. از طرفی بحث جادو برای او بسیار مهم بود. جالب است كه قدیمی ترین بازی كشف شده در تاریخ تمدن بشری قدمتی حدود 5000 سال دارد. زمانی كه به قوم آزتك ها در آمریكای جنوبی برمیگردد. وقتی كه توپی را با قسمتی از بدن كانگورو تهیه می كردند و آن را در زمین به گردش در می آوردند و اعتقاد داشتند كه گردش توپ در زمین به گردش اجرام آسمانی شبیه است و با گردش این توپ در زمین می توانند در سرنوشت خود دست ببرند.
از نظر آنها تیم پیروز تیمی بوده كه اجرام آسمانی و نیروهای فرازمینی نظر مثبت تری نسبت به آنها داشت و آنها را لایق تر می دانسته است. حتی مراسمی مانند كشتن كاپیتان تیم بازنده مرسوم بوده است! كاپیتان بازنده كشته می شد و متاسفانه بدن او بین اهالی تقسیم و خورده می شد. امروزه هم رفتاری كه با كاپیتان تیم بازنده انجام می شود و او را مقصر اصلی باخت می دانند و یا تیم بازنده را تیمی می دانند كه به آن حق داده نشده نشات گرفته از همان ذهن بدوی است.
ادیان بر روی نبرد و ستیز هم دست گذاشته اند. نبرد در دو سطح درونی (مبارزه با نفس) و بیرونی (مبارزه با دشمن) وجود دارد. در نبرد درونی ورزش های شرقی مانند تیروكمان در ژاپن وجود دارند كه كمان ابزاری مقدس است و تیر به سمت سیبل كه همان معرفت و هدف است؛ پرتاب می شود و هر چه این هدفگیری دقیق تر باشد او انسانی وارسته تر قلمداد می شود. رابطه بین نفس و بدن و تمركزی كه قرار است آن ورزشكار ژاپنی كسب كند در این ورزش بخوبی تجلی پیدا می كند.
مثال دیگر از ریشه های آیینی و كهن ورزش: كسی كه مشعل المپیك را حمل می كند و در حال دویدن است؛ احتمالا پرومتئوس است؛ كسی كه دست در دست آتنا دختر زئوس آتش را از زئوس می رباید و به انسان ها هدیه می كند.
هنوز هم بسیاری از رگه های آیین ها و مناسك قدیمی را می توانیم در ورزش جستجو كنیم. باید بین مذهب و امر قدسی یطور كلی تمایزی قائل شد. زمانی كه صحبت از ریشه های دینی و آیینی ورزش در دنیای مدرن می كنیم؛ صحبت از رابطه قدسی انسان با موجودی كه تصور می كند آفریدگار او است؛ پیش می آید. وارد نشدن ورزش در تمایزهای دینی به این دلیل است كه ورزش جایی برای ثابت كردن تمایزات دینی نیست. زیرا جهان شاهد 300 سال جنگ های صلیبی بوده كه استفاده ابزاری از باور خاص دینی تبدیل به جنگ های گسترده شد.
زمانی كه قرار باشد در ورزش هر یك از ایدئولوژی ها یكدیگر را حذف كنند و بر پایه تمایزات رقابت كنند؛ این خطر وجود دارد كه چنین تمایزاتی برجسته شود و جرقه ای شود تا به نام دین و ایدئولوژی به جنگ باورهای دیگری برویم. به عبارت دیگر انسان ها باید فرا بگیرند كه با وجود تمام باورهای دینی، اختلافات مذهبی، آیین های مختلف و نژادهای گوناگون بتوانند در كنار هم زندگی كنند.
ذهن انسان بگونه ای است كه جهان را نظام مند تصور می كند و برای جهان روحی عدالتمند قائل است. با همین نگاه است كه میدان ورزش هم چنین خصوصیاتی به خود می گیرد و ویترینی برای تماشا و ظهور چنین رفتاری است.
برنامه فرهنگ و ورزش یكشنبه 8 بهمن كاری از گروه تفریحات ورزشی و با اجرا حسین شریفی بود. این برنامه جهت اعتلای فرهنگ ورزش روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت 11:30 تا 13 ، از رادیو ورزش پخش می شود.